Hoewel cruisen tegenwoordig een groot deel van de vakantiemarkt inneemt, is dit niet altijd zo geweest. Waar cruisen ooit alleen weggelegd was voor de rijken en welgestelden, zijn de doorsnee cruisevakanties nu ook toegankelijk voor de massa. Van gezinnen met kinderen tot pasgetrouwde stellen, een record aantal mensen kiest tegenwoordig voor een vakantie op volle zee. De wereldcruises vormen daar nog wel een uitzondering op aangezien niet iedereen de luxe heeft om maanden achtereen op reis te gaan. In deze blog vertellen we u meer over de geschiedenis van het cruisen.

Of u nu een gepassioneerde en ervaren cruiser bent of gewoon uw kennis van de branche een beetje wilt opfrissen voorafgaand aan uw eerste reis; in deze blog brengen we de geschiedenis van het cruisen in kaart en vertellen een beetje meer over de cruciale hoogte- en dieptepunten van de cruisevakantie zoals we die we vandaag de dag kennen.

De geschiedenis van het cruisen: hoe is het allemaal begonnen?

Aan het begin van de 19e eeuw werden intercontinentale schepen voornamelijk gebruikt voor het vervoer van vracht en post. Deze schepen boden weinig stijl, comfort en finesse voor degenen die aan boord zaten. Dit veranderde echter allemaal in 1830, toen de in New York gevestigde Black Ball Line een regelmatige en verrassend comfortabele passagiersdienst tussen Noord-Amerika en Engeland begon aan te bieden.

Vanwege het succes van Black Ball, besloot het Britse/ Noord-Amerikaanse Royal Mail Steam Packet (het huidige Cunard) zijn eigen trans-Atlantische passagiersdienst te lanceren. In tegenstelling tot andere passagiersdiensten van die tijd, probeerde Cunard de cruise-ervaring te definiëren door luxe, zodat de adel de Atlantische Oceaan kon doorkruisen met pure verwennerij. Passagiers genoten van smaakvolle kamers, lekker eten en wat entertainment tijdens de 14-daagse overtocht tussen Southampton en New York. Volgens sommige cruisehistorici waren er zelfs koeien aan boord om de passagiers gedurende de veertien dagen durende reis te voorzien van verse melk en heerlijke biefstukken. Maar ondanks deze “luxe”, bleef het aanbod van Cunard niets meer dan een A naar B passagiersdienst. Het was een overtocht, meer niet. 

In 1844 bood het Britse bedrijf Peninsular & Oriental Steam Navigation Company (P&O) als eerste cruisetochten aan. Ook deze reizen waren alleen toegankelijk voor de adel. De stoomschepen van P&O voeren naar populaire vakantiebestemmingen als Malta, Athene en later ook Alexandrië en Istanbul. Hoewel ook deze reizen gebaseerd waren op “luxe en verwennerij”, was ook dit niet meer dan een overtocht. De passagiers moesten het nog steeds zonder een bowlingbaan, bioscoopzaal of golfbaan doen en aan excursies werd al helemaal niet gedacht. Het was vervoer van A naar B, weliswaar in luxe maar zeker niet voor de leuk. Daarnaast vervoerden de schepen ook nog steeds post en goederen, waar ze in eerste instantie voor gemaakt waren.

Prinzessin Victoria Luise: gebouwd voor het cruisen

Door de groeiende populariteit nam het cruiseschip in de tweede helft van de 19e eeuw in omvang en luxe toe. Een opmerkelijk feit is dat in 1889 de SS Valetta als eerste schip gebruik maakte van elektrisch licht. Ondanks deze vooruitgang voer in 1900 pas het eerste cruiseschip uit dat uitsluitend gebouwd was voor luxueuze tochten en dus geen post of goederen vervoerde. Dit was het Duitse model Prinzessin Victoria Luise.

De Prinzessin Victoria Luise werd gebouwd door Albert Ballin. De reden waarom hij de beslissing nam om een ​​speciaal cruiseschip te ontwikkelen was eenvoudig: andere schepen van die tijd waren gewoon niet luxueus of goed uitgerust genoeg om, langer dan noodzakelijk was, comfortabel op zee te reizen. Er was een gebrek aan ruimte, faciliteiten en comfort waardoor rondreizen op een schip toch meer een noodzaak dan luxe was. 

Dit alles veranderde met de komst van de Prinzessin Victoria Luise. Naast comfortabele accommodaties, konden gasten ook een aantal baanbrekende opties verwachten. Het schip had namelijk zijn eigen gymzaal, een bibliotheek en een keuze aan eetgelegenheden, evenals een donkere kamer waar passagiers onderweg hun foto’s konden ontwikkelen. Het beschikte over 120 luxueus ingerichte hutten, die allemaal eersteklas accommodaties waren en uitzonderlijke service boden. Voeg daar luxe entertainment aan toe en het plaatje was compleet. Mensen stonden versteld. Zulke luxe was nooit eerder te zien geweest in een commercieel vaartuig. Daar kwam bij dat het schip er door het elegante ontwerp uit zag als een jacht en in weinig leek op de gemiddelde passagiersstomer.

De ondergang en wederopstanding van het cruisen

Bij het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog kwam de vrijetijdscruise tot stilstand en werden de eens zo vorstelijke vaartuigen die de oceanen doorkruisten in beslag genomen. Veel voormalige cruiseschepen werden omgebouwd en gebruikt om oorlogsmaterieel te vervoeren. Andere werden troependragers.

Pas ver na de Tweede Wereldoorlog begon de cruise-industrie weer heel langzaam op gang te komen. Rederijen moesten het inmiddels ook opnemen tegen het commercieel vliegverkeer, dat in 1958 begon. Pas in de jaren zestig en zeventig, toen de grote rederijen met een flink aantal schepen voorzien van alle gemakken die een mens zich maar kon wensen op de wereldzeeën verschenen, vond de sector zijn weg en verwelkomde hij een nieuw soort passagiers. De populariteit van het cruisen is in de daaropvolgende decennia blijven groeien – mede geholpen door de het populaire tv-programma uit de jaren 1970, The Love Boat. Deze groei heeft zich gedurende de jaren doorgezet tot de veel gekozen manier van vakantie vieren zoals het nu is. 

De geschiedenis van het cruisen speelt een belangrijke rol in hoe we vandaag de dag reizen. Wilt u ook een cruise maken? Bekijk ons aanbod.